Prinsjesdag: gevolgen van schijnzelfstandigheid en arbeidskrapte

Gepubliceerd: 16 september 2024 | door Daniël Maats, arbeidsrechtadvocaat bij BVDV Advocaten & Fiscalisten

Het zzp-dossier ligt niet stil in de aanloop naar Prinsjesdag. Op 12 september vond in de Tweede Kamer de vergadering van de vaste commissie SZW plaats. Kort daarvoor, op 6 september, stuurde staatssecretaris Idsinga zijn kamerbrief over dit dossier naar de Tweede Kamer. De handhaving gaat echt starten per 1 januari 2025 en is primair gericht op opdrachtgevers, maar er zijn een aantal verzachtingen in de kantlijn.

Het eerste jaar worden geen vergrijpboetes opgelegd (maximaal 50%), maar een verzuimboete wegens te laat betaalde premies kan tot een bedrag van ruim € 5.500 wel worden opgelegd. Om onder de vergrijpboete uit te komen, moet de opdrachtgever aantonen bezig te zijn om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Er moet dus een gedegen plan kunnen worden getoond. Eventuele naheffingen kunnen niet verder teruggaan dan tot 1 januari 2025 en kunnen sinds die datum dus oplopen.

Ondanks verzoeken daartoe, wordt de focus niet op de onderkant van de markt gelegd. Overigens matigt de Belastingdienst meteen de verwachtingen. Met een personeelsbestand hoeft geen handhavingsmarathon te worden verwacht, maar handhaven willen en zullen ze bij de Belastingdienst, gericht op de branches met de meeste risico’s. De Belastingdienst stopt per 6 september 2024 met het goedkeuren van modelovereenkomsten. Die zouden onvoldoende toegevoegde waarde bieden. Huidige overeenkomsten lopen door, maar bieden natuurlijk uitsluitend garanties voor zover in de praktijk conform die overeenkomst wordt gewerkt.

Van Hijum komt eind oktober met antwoorden op vragen over de gevolgen van schijnzelfstandigheid en de heffing van pensioenpremies met terugwerkende kracht door bedrijfstakpensioenfondsen. Daar zitten potentieel grote risico’s met terugvorderingen over vele jaren.

Arbeidsmarktkrapte

Het kabinet besteedt een speciaal hoofdstuk aan arbeidsmarktkrapte en de problemen die daardoor zullen ontstaan. Er worden weinig concrete maatregelen aangekondigd, maar de speerpunten zijn:

• Kwaliteit van werk verhogen: er wordt verwezen naar het pakket voor de arbeidsmarkt.
• Subsidieregelingen herzien: de omvang van de overheid wordt beperkt en de groei van de zorg wordt niet gestimuleerd.
• Innovatie en arbeidsbesparende maatregelen stimuleren: dit zou moeten leiden tot een hogere productiviteit.
• Onbenut arbeidspotentieel duurzaam gebruiken: de SER gaat adviseren over een toekomstbestendige combinatie van werk en mantelzorg.
• Betere matching op de arbeidsmarkt: dit wordt gestimuleerd door onderwijs en het bedrijfsleven meer te laten samenwerken.