Bereid je voor op een toekomst met AI: Drie cruciale stappen voor HR om AI te integreren op de werkplek

Gepubliceerd: 20 april 2024 | door Redactie

AI is in hoog tempo topprioriteit geworden voor bedrijven en organisaties. Veel leiders en HR-managers beschouwen AI-technologie als doorslaggevend voor een succesvolle toekomst. Volgens onderzoeks- en adviesbureau Gartner denkt maar liefst 76% van de HR-managers dat hun bedrijf achterop zal raken als het hun de komende paar jaar niet lukt om structureel te gaan werken met kunstmatige intelligentie. Die bezorgdheid wordt op het hoogste niveau gedeeld: 72% van de CEO’s zegt dat ze bij aankomende investeringen topprioriteit geven aan generatieve AI, de AI-systemen die tekst, afbeeldingen en andere inhoud produceren op basis van de gegevens waarop ze worden getraind.

Omdat bedrijven onder grote druk staan om processen te digitaliseren en AI in te voeren, introduceren ze AI-programma’s zonder eerst te voldoen aan de basisvoorwaarden. Een organisatie geschikt maken voor AI-technologie is geen kwestie van simpelweg ‘de knop omzetten en beginnen’. AI invoeren op de werkplek vergt zorgvuldige planning en voorbereiding, of het nu gaat om eenvoudige toepassingen zoals virtuele assistenten of complexe systemen zoals geautomatiseerde wervingstools.

Om de weg te bereiden voor een succesvolle toekomst van AI in hun organisatie moeten bedrijfs- en HR-managers drie cruciale stappen zetten: een uitgebreid en ethisch onderbouwd AI-beleid ontwikkelen, een AI-controleproces invoeren, en voorrang geven aan AI-educatie en bijscholing van werknemers.   

Stap 1: Stel een uitgebreid AI-beleid samen op basis van ethische waarden   

Alvorens met AI aan de slag te gaan is het noodzakelijk dat HR-teams samenwerken met andere teams en expertises. Gezamenlijk ontwikkelen ze een uitgebreid AI-beleid waarin ze beschrijven wat het doel van AI is, wat de reikwijdte van de toepassingen is en wat de normen zijn voor beveiliging en veiligheid. Een goed opgesteld AI-beleid legt de basis voor een verantwoorde en ethische integratie van AI-technologie in een organisatie.

Uit onderzoek blijkt dat 86% van de managers beseft dat duidelijk geformuleerde richtlijnen onmisbaar zijn om AI verantwoord te kunnen gebruiken. Toch gaapt in veel organisaties een grote kloof tussen intenties en acties. Slechts 6% van de bedrijven heeft een AI-beleid dat dient als leidraad voor ethisch verantwoorde implementatie van de technologie.

Organisaties moeten zich bewust zijn van de ingrijpende impact van AI en van hun eigen verantwoordelijkheid om een evenwicht te vinden tussen innovatie en de risico’s ervan. Ze moeten AI-beleid gebruiken als leidraad voor passend gebruik van de technologie, inclusief beveiliging, privacy en de verantwoordelijkheid van medewerkers.

Wanneer taken zoals de screening van kandidaten of performancemanagement afhankelijk zijn van AI kan dat onbedoeld vooroordelen in historische data in stand houden, bijvoorbeeld wanneer een AI-systeem discrimineert tegen bepaalde groepen op basis van eerdere, bevooroordeelde beslissingen. HR-managers zullen kritisch moeten blijven omgaan met de uitkomsten van AI-tools.    

Bedrijven moeten niet alleen grenzen stellen aan het gebruik van AI, maar moeten er ook voor zorgen dat die grenzen in lijn liggen met de regelgeving. Hoewel die regelgeving nog in de kinderschoenen staat, is de bredere invoering van AI-wetgeving een kwestie van ‘wanneer’, niet van ‘of’. De recente goedkeuring van de AI Act, de baanbrekende AI-verordening van de Europese Unie, is daarvan het bewijs. Andere regio’s en rechtsgebieden zullen in de voetsporen van de EU treden en de wet- en regelgeving rondom de technologie zal blijven groeien in omvang en complexiteit. Daarom is het belangrijk dat HR-teams op de hoogte blijven van de laatste juridische ontwikkelingen en wendbaar blijven in hun omgang met AI.   

Door AI strategisch en ethisch te benaderen kunnen HR- en zakelijk managers de transformerende kracht van kunstmatige intelligentie benutten en tegelijkertijd de negatieve effecten ervan beperken.  

Stap 2: Implementeer een AI-controleproces en verzamel feedback 

Om een ethisch verantwoord en effectief gebruik van AI te waarborgen moeten HR- en managementteams meer doen dan alleen een AI-beleid opstellen. Ze moeten ook een cultuur stimuleren waarin het gebruik van AI voortdurend wordt verbeterd. Aan die cultuur moeten ze hoge normen stellen en die moeten ze ook naleven.

Een onderdeel van zo’n cultuur is een AI-controleprocedure. Daarin zijn AI-audits belangrijke controlepunten om de ethische, juridische en technische aspecten van AI-systemen te evalueren. Door onderzoek en evaluaties kunnen bedrijven potentiële vertekeningen, fouten of onbedoelde gevolgen van algoritmen ontdekken en die proactief aanpakken.  

Het is van wezenlijk belang om belanghebbenden te betrekken bij dat proces. Samenwerken met bijvoorbeeld werknemers, belangengroepen en academici helpt bedrijven om potentiële problemen te signaleren die technische ontwikkelaars misschien niet meteen voorzien. Het controleproces ondersteunt een inclusievere en meer verantwoorde inzet van AI.   

AI-beheer gaat niet alleen over het garanderen van naleving van de wet. Het gaat om het handhaven van ethische normen en het vaststellen van procedures voor voortdurende verbetering. HR-managers zouden jaarlijks een volledige AI-controle met feedbackmomenten moeten uitvoeren, en daarnaast in de loop van het jaar kleinere checks. Met die betrokkenheid kunnen leiders vertrouwen, verantwoordelijkheid en innovatie stimuleren.   

Stap 3: Geef prioriteit aan AI-educatie en bijscholing

In hun haast om geavanceerde technologieën in te voeren vergeten bestuurders en leidinggevenden niet alleen om een goed AI-beleid op te zetten, ze zien ook hun waardevolste bezit over het hoofd: hun mensen. Volgens IBM heeft minder dan een op de drie ondervraagde CEO’s (28%) onderzocht wat de potentiële impact van generatieve AI op hun werknemersbestand zal zijn. Ruim een op de drie (36%) is wel van plan om dat in de komende 12 maanden te doen. 

Negeren van het menselijke element is een belangrijk en kostbaar probleem. Medewerkers vormen de ruggengraat van elke organisatie. Zonder de juiste aandacht voor hun behoeften en ontwikkeling zullen organisaties er niet in slagen om het volledige potentieel van AI te benutten. 

Uit gegevens van IBM blijkt dat beperkte vaardigheden en expertise (33%) een van de grootste belemmeringen vormen voor een succesvolle toepassing van kunstmatige intelligentie. Managementteams en HR-managers moeten daarom topprioriteit geven aan AI-educatie en -bijscholing als ze concurrerend willen blijven in de AI-race.

Door een cultuur van continu leren rondom AI te bevorderen kunnen ze hun werknemers in staat stellen zich aan te passen aan technologische ontwikkelingen. Zo’n leercultuur bevordert de betrokkenheid en het behoud van medewerkers en maakt organisaties bestendig tegen de ingrijpende veranderingen die op komst zijn.

Doordacht en doelgericht bouwen aan een duurzame toekomst met AI

Snelle invoering van AI zonder een goede basis kan leiden tot problemen en gemiste kansen. Leiders die een duurzame AI-toekomst nastreven, moeten de invoering van de technologie op de werkplek doordacht en strategisch benaderen. Dat kunnen ze doen met een scherp beleid voor AI-gebruik, verantwoordingsmaatregelen, en training en opleiding van medewerkers.