Strategische personeelsbeleid

Met een strategische personeelsbeleid maak je het verschil inzichtelijk tussen de aanwezige personeelsbezetting en de toekomstige behoefte.

• Strategische personeelsbeleid maakt op systematische wijze het verschil duidelijk tussen de huidige en gewenste bezetting in kwantitatief en kwalitatief opzicht. Hierdoor kun je maatregelen en HR-beleid formuleren rondom in-, door- en uitstroom van werknemers. Ook lever je een bijdrage aan de realisatie van de organisatiestrategie. 
• Strategische personeelsbeleid geeft inzicht in de kwalitatieve en kwantitatieve personeelsbezetting. Ook geeft het inzicht in de te ondernemen maatregelen (HR Actieplan) en de financiële gevolgen van de gemaakte keuzes. 
• Bij de toepassing van strategische personeelsbeleid moet je rekening houden met een aantal succesvoorwaarden. 
• Het lijnmanagement bepaalt in grote mate het succes van strategische personeelsbeleid. HR vervult een belangrijke rol als sparringpartner, adviseur en procesmanager. 
• Wanneer je aan de slag gaat met strategische personeelsbeleid heb je veel gegevens nodig voor de analyse van de huidige situatie en voor het ontwikkelen van scenario’s.

Strategische personeelsbeleid, de definitie

Strategische personeelsbeleid heeft vele definities. 

Evers en Freese hanteren deze defintie van strategische personeelsbeleid:

Het continue voorbereiden, vormgeven en implementeren van beleid rondom instroom, doorstroom en uitstroom van personeel waardoor de personen met de juiste kwaliteiten, kosten en flexibiliteit op de juiste momenten aanwezig zijn op de juiste plek in de organisatie, om activiteiten uit te kunnen voeren, die benodigd zijn voor het behalen van de strategische doelen.

Strategische personeelsbeleid is een systematisch proces. Het maakt het verschil inzichtelijk tussen de aanwezige personeelsbezetting en de (toekomstige) behoefte aan werknemers met de juiste kennis en competenties. De strategische personeelsplanning overbrugt vervolgens dat verschil. Het omvat daarmee het voorbereiden, analyseren, ontwerpen, uitvoeren en evalueren van strategisch beleid rondom in-, door- en uitstroom van personeel met als uiteindelijk doel om de strategie van de organisatie binnen de gestelde termijn te realiseren.

Strategische personeelsbeleid is een continu proces. Er wordt een integraal beleid ontwikkeld, uitgevoerd, geevalueerd en weer bijgesteld. De constante veranderingen in de binnen- en buitenwereld vraagt steeds om aanpassing. 

Succesvoorwaarden van het strategisch plannen van personeel

Strategische personeelsbeleid staat vaak in de top 3 prioriteiten van veel organisaties. Het levert veel op, maar vraagt ook wat van de directie, het lijnmanagement en de afdeling HR, te weten:

• Draagvlak en daarmee het bewustzijn van directie en lijnmanagement dat strategische personeelsplanning geen doel op zich is, maar een hulpmiddel om de organisatiestrategie te realiseren.
• Bereidheid van het management om gedurende de diverse stappen binnen het proces inhoudelijk met elkaar en HR-professionals te discussiëren en vervolgens de overeengekomen maatregelen op te volgen.
• Een heldere organisatiestrategie met een langetermijnvisie die concreet is doorvertaald naar de diverse niveaus binnen de organisatie op basis waarvan rollen, competenties e.d. kunnen worden onderscheiden.
• De wil en bereidheid om strategische personeelsplanning te zien en te gebruiken als jaarlijks terugkerend proces.
• De bereidheid om veel tijd en energie te investeren in het ontwerpen van een nieuwe organisatiestructuur, het uitvoeren van diverse analyses en het doorrekenen van scenario´s.
• De systematiek moet zoveel mogelijk gebruik maken van en aansluiten op de bestaande informatiebronnen en HR-processen en systematieken. De systematiek moet eenvoudig in gebruik zijn. Afhankelijk van de situatie kan gebruik worden gemaakt van geautomatiseerde systemen of worden gewerkt met spreadsheets in Excel.
• Adequate ondersteuning door de afdeling HR en de bereidheid om waar nodig HR processen en instrumenten aan te passen. Er moet een gedegen HR-beleid aanwezig zijn.
• Beschikbaarheid van en toegang tot data om de nodige analyses en een vlootschouw te kunnen doen.